Φάβες

Η Φάβα δεν είναι τίποτα άλλο από τους καρπούς του λαθουριού (λάθυρος ο εδώδιμος).

Οι διάφορες συνταγές αναφέρονται γενικά στη φάβα, χωρίς να ενδιαφέρονται για τέτοιες “λεπτομέρειες”.Το λαθούρι λοιπόν, είναι ένα όσπριο που μοιάζει με τον αρακά, αλλά με γεύση κατώτερη. Σήμερα στο εμπόριο βρίσκουμε εύκολα το προϊόν “φάβα” χωρίς να είμαστε βέβαιοι από ποιο όσπριο προέρχεται, με εξαίρεση εκείνο που το γράφει στην ετικέτα.(Για παράδειγμα, “Φάβα από Λαθούρι”).

Φάβα λοιπόν μπορούμε να έχουμε από όποιο όσπριο μας αρέσει. Μπορεί να γίνει από λαθούρι, από ρεβίθι, από φακές, από κουκιά, από ξηρό αρακά, από φασόλια. Επειδή το λιωμένο όσπριο κατά βάση είναι άγευστο και άνοστο, η φάβα δεν θα τρώγεται αν δεν έχει μαγειρευτεί προσεκτικά κι αν δεν έχει μπόλικα και πετυχημένα καρυκεύματα. Πρέπει να θυμόμαστε ότι τα όσπρια γενικά χρειάζονται μπόλικο λεμόνι ή ξίδι και λαδάκι. Επίσης ότι από μόνα τους έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, άρα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο από τους διαβητικούς.

“Φάβα:Κοινή ονομασία των σπερμάτων του φυτού λάθυρος ο εδώδιμος (κοινώς λαθούρι, φαβίττα). Αυτά αποφλοιώνονται και συνήθως αλευροποιούνται, καθώς και το φαγητό που γίνεται από αυτά.” (Εγκυκλοπαίδεια Γιοβάνη)

“Η φάβα είναι ένα γεωργικό ή μαγειρικό προϊόν, του οποίου η αρχική πρώτη ύλη ποικίλει ανάλογα με τον τόπο παρασκευής. Στην Ελλάδα παρασκευάζεται από το όσπριο λαθούρι, σε άλλες χώρες, παρασκευάζεται είτε από αποξηραμένους, ξεφλουδισμένους και διασπασμένους σπόρους αρακά (Πίσον το ήμερον - Pisum sativum) είτε από ποικιλίες του οσπρίου λαθούρι.” (Βικιπαίδεια)

Βασική συνταγή 1

Φάβα από λαθούρι τσιγαριστή

Υλικά

300 γρ. Φάβα

2 κ. σούπας ελαιόλαδο

2 κρεμμύδια ψιλοκομμένα

1 λεμόνι στιμένο

1 σκελίδα σκόρδο ψιλοκομμένο

Προαιρετικά

Αλάτι

Εκτέλεση

Αφήνουμε τη φάβα να μουσκέψει σε νεράκι για καμιά ώρα. Στη συνέχεια σε φαρδιά κατσαρόλα ζεσταίνουμε το λάδι και σωτάρουμε τα κρεμμύδια και το σκόρδο για 7-8 λεπτά. Ρίχνουμε και τη φάβα μας και ζεστό νερό όσο να τη σκεπάζει και την αφήνουμε να πάρει βράση ανακατεύοντας με ξύλινο κουτάλι. Μόλις αρχίσει να βράζει χαμηλώνουμε τη φωτιά επιδιώκοντας αργό βράσιμο. Δεν ανακατεύουμε γιατί θα κολλάει. Βράζουμε για καμιά ώρα προσέχοντας αν χρειάζεται να συμπληρώσουμε ζεστό νερό. Μόλις βράσει την πολτοποιούμε και ρίχνουμε ανακατεύοντας το λεμόνι.

Παρατηρήσεις

  1. Αν χρειάζεται ενίσχυση και βελτίωση η γεύση μπορούμε να στίψουμε επιπλέον λεμόνι.

  2. Στολίζουμε το πιάτο μας με ψιλοκομμένο χλωρό ή ξερό κρεμμύδι, ωμό τριμμένο καρότο, ελιές, τυρί φέτα, ρίγανη, δυόσμο, βασιλικό κλπ.

Βασική συνταγή 2

Φάβα από λαθούρι βραστή

Υλικά

500 γραμ. φάβα

2 μέτρια ξερά κρεμμύδια

2 ντομάτες μεγάλες, ώριμες

1 κολοκύθι κομμένα σε χοντρές φέτες

μάραθο, σέλινο

1½ λίτρο νερό

3 κ.σ. ελαιόλαδο για το σερβίρισμα

 

Προαιρετικά

 2-3 πιπεριές (πράσινες, κόκκινες κλπ)

Εκτέλεση

Τοποθετούμε τη φάβα σε ένα μπολ και την πλένουμε με μπόλικο νερό. Κατόπιν τη στραγγίζουμε.

Βάζουμε το νερό σε μια κατσαρόλα να ζεσταθεί και πριν πάρει βράση ρίχνουμε τη φάβα και τα υπόλοιπα υλικά. Μόλις αρχίσει ο βρασμός, χαμηλώνουμε τη φωτιά. Αφήνουμε να σιγοβράσει για περίπου 50 λεπτά. Δεν χρειάζεται ανακάτεμα όσο σιγοβράζει γιατί πιάνει. Επίσης δεν χρειάζεται ούτε σκέπασμα επειδή φουσκώνει και αφρίζει. Την αφήνουμε σχεδόν να λιώσει από το βράσιμο και κατόπιν την πολτοποιούμε με τη ράβδο ή στο μπλέντερ. 

Φάβες από άλλα όσπρια

Μπορούμε να αγοράσουμε έτοιμη φάβα από άλλα όσπρια, για παράδειγμα πράσινη (από αρακά) ή κόκκινη (από κόκκινες φακές). Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζουμε μια από τις δυο βασικές συνταγές.

Αν όμως θέλουμε, μπορούμε να φτιάξουμε τη φάβα μας βράζοντας μόνοι μας τα όσπρια. 

Φάβα από φακές

Ετοιμάζουμε τις φακές μας με όποιο τρόπο μας αρέσει, τις πολτοποιούμε και η φακο-φάβα μας είναι έτοιμη. Αυτή χρειάζεται μπόλικο ξίδι.

 

Φάβα από άλλα όσπρια (κουκιά ξερά, ρεβίθια, φασόλια ξερά)

Βάζουμε τα όσπρια να μουσκέψουν σε μπόλικο νερό για 12 ώρες τουλάχιστον. Αν έχουμε κουκιά, τα καθαρίζουμε από τα φύτρα τους (ή και από τη φλούδα τους. Αν αφήσουμε τις φλούδες, η φάβα μας θα έχει σκούρο χρώμα.). Στη συνέχεια τα βάζουμε σε κατσαρόλα να βράσουν. Μαζί βάζουμε και τα υλικά της συνταγής 2. Χρειάζονται περίπου μιάμιση ώρα. Τα δοκιμάζουμε ώστε να σταματήσουμε το βρασμό όταν μας αρέσει η γεύση και η υφή τους. Μετά το βράσιμο, πολτοποιούμε και σερβίρουμε.

Για το σερβίρισμα 

Στολίζουμε το πιάτο μας με ελαιόλαδο,ρίγανη, ελιές, άνηθο ή μαϊντανό.

Παρατήρηση:

Η φάβα είναι πολύ καλή λύση στην περίπτωση που έχουν μείνει στο ψυγείο όσπρια.